Cerddi: Taith - Morwen Brosschot
Ar ei theithiau rhwng Cymru a’r Iseldiroedd i weld ei theulu, bu Morwen Brosschot yn crisialu rhai o’i phrofiadau ar ffurf cerddi.
Gwylan
Drwy ddwndwr peiriannau
a chryndod y dec dan draed,
Allan i’r mwg
a brathiad yr heli’n y gwynt,
Heibio’r wynebau tynion
mewn corneli yn sugno ar sigaréts,
Heibio’r cameráu yn prysur
hawlio’r clogwyni gwynion,
a’r ffonau a’u lluniau welwch-chi- fi
yn fferru pob profiad i’r eiliad…
daw plentyn yn llaw ei thad,
ac edrych allan
tu hwnt i fyd bach
y capsiwl metel hwn,
drwy’r rheiliau
ar wylan wen, lliw heli
yn hongian
yn llonydd
yn y gagendor chwil
rhwng dwy long.
A thrwy’r murmur lleisiau
daw llais croyw’r fechan
fel cloch
‘Oh look! it looks like that seagull’s
hanging
on
a
thread!’
Gobeithion
Mân denti yn y dwnan
a phebyll plastic du
yn eu cwman dan y coed.
Haul y bore’n sglein
ar gefnau gwylanod
a’r ffensys metel gwyn
fel ei gilydd.
A thrigolion y teios yn y twyni
yn llygadu’r lorïau
am unrhyw fwlch,
unrhyw flerwch,
unrhyw hanner cyfle
am bás dros y dŵr.
Yn unigolion di-enw,
yn dramorwyr di-basport
yn treiglo
fesul gronyn
drwy ddwylo’r awdurdodau.
– a’r plismyn
yn cicio’u sodlau
ar y cyrion.
Yn barhaol ar batrol
a’u hosgo gwyliadwrus,
eu llygaid disgwylgar
yn fflachio dan sgarffiau,
a signalau eu ffonau
yn rhwydwaith anweledig
o un i’r llall.
. . . . . . .
Mae’r man gwyn fan draw
yn bryfoclyd o agos
dan haul y bore
-yn wawr wen ar y gorwel.
Mehefin
Ehangderau Ffrainc
a gwyrddni Mehefin
yn garped.
Ffermydd bychain yn swatio’n styfnig
yn eu cilometr sgwâr.
Yr helyg yn gatrodau
o foncyffion celyd,
â’u pennau gwalltog
wedi eu tocio
ddau dymor yn ôl,
yn ail-dyfu’n ffres
ar hyd ffosydd Fflandrys.
Ffin
Dim swyddfa
dim cwt
dim arhosfan,
dim milwr gwelw
deunaw oed,
dim gwn,
dim ond un lôn lân lydan
yn gwibio ar garlam
o Galais
i Amsterdam.
