Pwy fuasai’n meddwl bod yna gilcynnos o goedwigoedd derw hynafol ar y llethrau uwchben Merthyr ar ochrau’r cwm llydan hwnnw? Ar ddiwrnod o haf, maen nhw’n ddigon gweladwy o’r dref islaw, ac nid yw’n anodd gwahaniaethu rhwng y glesni goleuach, gwasgarog hwn a thywyllwch y rhesi bythwyrdd byddinog agosach at y grib, er bod y planhigfeydd hynny’n cael eu clirio’n ara’ deg.

Bythefnos yn ôl, fe dorrais fy ffêr. ‘Be ‘nes di?’ fe’ch clywaf yn gofyn. ‘Damwain wrth syrffio,’ me’ finnau. Na, nid cael fy llarpio gan don na chael fy mrathu gan siarc – dim byd cŵl – dim ond camu’n flêr oddi ar y surfboard a ‘snap’. Rhegais nerth fy mhen gan obeithio y byddai’r gwynt yn cario’r ‘ffyc sêcs’ dros y dwnan ac yn rhoi gwybod i rywun yn rhywle bod rhywbeth o’i le. Gorweddais fel morlo ar y lan i gael fy ngwynt ond ar ôl pum munud roeddwn i’n dechrau rhynnu.

Pan ddaethant o’r brifddinas ymerodraethol a chwalu tai a thyrau’r cewri a llenwi beddi parod dwy ganrif o gloddio â phopeth oedd ar ôl, nid oeddwn yn bod; nid oeddwn yn poeni rhyw lawer a minnau’n wacter. Fe’m ganed wedi hynny mewn ffin-dre rhwng y ffridd a’r creithiau, ac roeddwn yn ddigon hapus fy myd. Pethau rhamantaidd i fachgen yw adfeilion unrhyw oes, ac ni all yr ifainc synhwyro dolur y meysydd gweigion.

Am y tro cyntaf erioed eleni, roedd gan Gymru stondin yn Ffair Lyfrau Llundain. Ymunodd wyth sefydliad llenyddol â'i gilydd – Cyngor Celfyddydau Cymru/Celfyddydau Rhyngwladol Cymru, Cyngor Prydeinig Cymru, Llenyddiaeth ar draws Ffiniau, Llenyddiaeth Cymru, Cyfnewidfa Lên Cymru, PEN Cymru a Chyngor Llyfrau Cymru - i sicrhau bod Cymru'n cael ei chynrychioli yn un o ffeiriau llyfrau mwyaf y byd.

Mae blas godidog ar y brechdanau hyn, os caf ddefnyddio’r ansoddair. Ar ben hynny, mae’r pecyn yn hysbysebu bod y caws yn dod o wartheg a gafodd eu trin yn dda. Chwarae teg iddynt. Ond y rheswm pennaf i mi ddewis hedfan gyda chwmni o’r Iseldiroedd yw eu bod nhw’n dod i Gaerdydd. Mae’n well gen i osgoi mynd trwy’r broses o esbonio i swyddog heddlu ar y ffin yn Heathrow:

Nid yw’r un amgylchfyd yn gweddu’n well i amryffurfedd meddwl-ddrylliol na’r ddinas, ac iachus o beth yw ymddryllio oherwydd mewn darnau mae undod. Dilysnod dinas felly yw’r cyfle mae’n ei gynnig i ymgolli yng ngwir ystyr y gair, sef y gallu i fod yn neb a phawb―a phopeth rhwng deupen yr eithafion hyn.

Tybed sut y byddech chi’n diffinio clasur? Mae’n debyg ei fod yn un o’r geiriau hynny mae pobl yn eu defnyddio, ond eto pan fod angen diffiniad rydym yn sylweddoli nad yw ar flaenau’n tafod. Ydych chi wedi darllen rhai o’r clasuron? Oeddech chi’n ymwybodol ei fod yn glasur cyn neu yn ystod ei ddarllen? Oes fath beth â chlasuron yn bodoli yng Nghymru ac yn y Gymraeg? Ceisiodd Saunders Lewis a Bobi Jones ymysg eraill ddiffinio’r ‘canon’ – oes perthynas rhwng ‘canon’ a’r ‘clasuron’? Ac yn olaf beth fyddech chi’n gosod yng nghasgliad y clasuron Cymreig?

Mae Seattle yn lle hynod ddiddorol i fyw rhwng y wleidyddiaeth ffraeth a’r elfen technolegol – mae Bob Ferguson a erlynodd bolisi ‘Muslim Ban’ yn pin-up yma ac mae’r ddinas yn gartref i Amazon, Microsoft a Boeing. Wedi dweud hynny does dim llawer o wahaniaeth i fyw yng Ngymru, yn enwedig Ceredigion (ond am y sushi, sy’n benigamp yma). Mae’r syniadaeth yn radical, mae’r ardal yn fwrlwm o ddinasyddion bydol ac mae’n glawio yn ddibaid. Ond er bod bywyd o ddydd i ddydd yma’n hynod debyg, does dim cysyniad yma o ran beth yw Cymru.

Oriog a chyfnewidiol yw daearyddiaeth breuddwydion. Gŵyr pawb fel mae’r breuddwydiwr yn chwannog i gael ei hunan mewn lleoliad newydd megis ar amrantiad ac yn ddirybudd; neu fel y bydd dau le a wahenir gan bellteroedd meithion yn y byd effro yn ffinio ac yn ymdoddi i’w gilydd rywsut pan fydd y byd hwnnw ynghladd dan gyfaredd hunedd.