Ydy’r enwau Rupi Kaur, Atticus a Cleo Wade yn golygu unrhyw beth i chi? Mae’n bosib iawn mai dyma enwau rhai o feirdd mwyaf poblogaidd y byd ar hyn o bryd, os nad erioed. Cyfrol gyntaf Kaur o gerddi, milk & honey yw’r gyfrol o farddoniaeth gyda’r gwerthiant uchaf yn hanes y byd – 3.5 miliwn o gopïau, ac mae’n parhau i godi. Mae’r nifer mor fawr nes ei fod yn anodd ei amgyffred.

Mi fuodd hi'n haf brawychus o boeth, a bryd hynny, yr unig ddihangfa oedd plymio mewn i'r môr, neu i hynny o lynnoedd ac afonydd oedd dal efo dŵr ynddyn nhw, a’r dŵr oer yn ddihangfa oddi wrth wres affwysol a holl chwys Mehefin.

A hithau'n ddiwrnod cenedlaethol o ddathlu barddoniaeth, dyma restr ddarllen o awgrymiadau rhai o'n cyfrannwyr, golygyddion a darllenwyr, o gyfrolau o farddoniaeth y dylech chi fynd a'i darllen heddiw. Os oes ganddo chi awgrym o gyfrol yr yda chi ar dân eisiau ei hargymell i bobol, croeso i chi ychwanegu sylw, neu yrru neges draw ar yr hen Dwityr. Joiwch!

Y mae teithio, yn ei hanfod, yn weithred syml o symud o un lle i le arall. Prin nad oes diwrnod lle na byddwn yn gwneud taith o ryw fath i ryw le— boed honno’n siwrne 12 awr dros Fôr yr Iwerydd, neu’n drip sydyn i’r siop. Mae rhai yn canfod gorchest mewn siwrneiau mawr i ben mynyddoedd uchel— ac i eraill mae siwrne rhwng dau bared yr ystafell Physio ar goesau diarth yn llawn cymaint o fuddugoliaeth. Y mae rhyfeddod i’w gael mewn taith llygad ar draws y stafell mewn claf ac anaf ar ei ymennydd, ac mewn taith gwennol o Gaernarfon i’r Sahara, fel ei gilydd.

Yn ei lyfr ‘ Raw Concrete’, mae Barnabas Calder yn dweud bod Briwtaliaeth yn ‘dioddef o statws deuol pensaernïaeth. Mae pensaernïaeth ym mhobman, a chaiff ei defnyddio gan bawb, ond ymhlith y prif gelfyddydau, hi yw’r un a ddeellir leiaf…’. Aiff ymlaen i egluro mai Briwtaliaeth yw’r arddull bensaernïol a gaiff ei hystradebu fwyaf.

Gwahoddwyd Dr Mair Rees, awdur y gyfrol Y Llawes Goch a’r Faneg Wen: Y Corff Benywaidd a’i Symbolaeth Mewn Ffuglen Gymraeg Gan Fenywod (Gwasg Prifysgol Cymru, 2014) i lunio rhestr ddarllen arbennig i ni’r wythnos hon. Gofynnwyd iddi awgrymu deg cyfrol – boed yn nofelau neu’n cyfrolau o straeon byrion – yn y Gymraeg gan lenorion benywaidd na ddylid eu hepgor.

Dyna gyfrifoldeb ydi cyflwyno eich llenyddiaeth i gynulleidfa gwbl ddiarth – a hynny mewn dim ond deg nofel! Y benbleth fawr wrth geisio dewis a dethol oedd hyn: a ddylwn i ddewis y deg sy’n cael eu hystyried fel y goreuon yn y byd Arabeg; yntau ddewis y deg cyfieithiad gorau? A chyfieithiad yw’r gair allweddol yma. Oherwydd gellid gofyn pam peidio â dewis deg nofel a ysgrifennwyd gan Arabiaid yn Saesneg?